Sau khi học xong THCS, học sinh sẽ được phân luồng, học tiếp lên bậc THPT, hoặc vào Giáo dục thường xuyên hay đi học nghề theo mô hình 9+.
Có thể trước đây, phần lớn cha mẹ vẫn quan niệm rằng hết cấp 2 thì phải lên cấp 3 rồi vào đại học, tạo tiền đề cho quá trình phát triển nghề nghiệp sau này. Thế nhưng, vài năm trở lại đây, việc phân luồng học sinh cũng dần rõ nét, đặc biệt là chương trình đào tạo nghề hệ 9+. Khi hiệu quả đào tạo của các trường giáo dục nghề nghiệp được học sinh và nhiều phụ huynh nhìn nhận.

Theo thống kê, 5 năm trở lại đây, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp cấp 2 lựa chọn học nghề ngày càng tăng. Trong năm 2020, tỷ lệ này đạt khoảng 16%, tăng 5% so với năm 2015. Các chuyên gia cũng nhận định, đây là chuyển biến tích cực, từng bước nâng tỉ lệ lao động qua đào tạo trên thị trường việc làm.
Với mô hình 9+ sẽ có khoảng 30% các em học liên thông, còn lại thì phần lớn tiếp cận với các doanh nghiệp ngay khi ngồi trên ghế nhà trường. Tỷ lệ có việc làm hơn 90%. Tại Việt Nam, hiện, tỷ lệ lao động qua đào tạo được cấp bằng, chứng chỉ mới chỉ đạt 21%. Cơ hội việc làm cho học sinh hệ 9+ sau khi ra trường là không nhỏ. Có thể thấy, học nghề sớm cũng là một lựa chọn để phát triển trong tương lai.
Mô hình 9+ vì sao ngày càng hấp dẫn?
Các em sẽ được học nghề ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường và phân luồng nghề nghiệp sớm, giúp các em có kỹ năng và trình độ, linh hoạt trong chuyển đổi công việc.
Tháng 4 là thời điểm những học sinh chuẩn bị tốt nghiệp THCS bắt đầu chọn trường, chọn nghề để có hướng đi phù hợp cho tương lai. Một trong những mô hình chọn nghề đang thu hút sự quan tâm của các học sinh là mô hình 9+ hay Chương trình học nghề song song học văn hóa bậc THPT.
Các em sẽ được học nghề ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường và phân luồng nghề nghiệp sớm. Học nghề sớm sẽ giúp các em có kỹ năng và trình độ, linh hoạt trong chuyển đổi công việc. Mô hình 9+ đang trở nên phổ biến tại nhiều quốc gia Nhật Bản, Đức, Australia, Singapore - nơi có đến 50% học sinh lựa chọn làm thợ.

Các em học nghề song song với học văn hóa. Nguồn: Vtv.vn
Đối với một số học sinh do hoàn cảnh gia đình và năng lực của bản thân muốn tiếp cận việc làm sớm, việc học tiếp 3 năm THPT rồi thêm 4-5 năm đại học thực sự là không cần thiết. Do đó, lựa chọn học nghề sớm sau khi tốt nghiệp THCS sẽ giúp học viên đi con đường ngắn hơn đến việc làm.
Khảo sát 121.000 người tìm việc tại TP Hồ Chí Minh mới đây cho kết quả có 57.000 người trình độ đại học nhưng doanh nghiệp chỉ cần gần 39.000 người còn ở nhóm trình độ cao đẳng có gần 23.000 người đi tìm việc nhưng doanh nghiệp cần tới hơn 37.000 người.
Thực tế trên cho thấy thị trường lao động đã chuyển sang xu hướng coi trọng kỹ năng, hiệu quả làm việc của lao động hơn là việc họ theo học loại hình đào tạo nào.